Paulo Leo
We rijden naar San Donaci. San Donaci is redelijk zuidelijk in Puglia, in het hart van Salice Salentino, alwaar we eerst de wijngaarden gaan bezoeken van Paolo Leo. Paolo Leo is nu al 5 generaties in bezit van dezelfde familie. De historie gaat dan ook terug tot net na 1920. Vandaag de dag produceert dit bedrijf zo’n 50.000 hl per jaar. Onze rondleiding begint bij een ruïne die midden tussen de wijngaarden staat. Er wordt ons vertelt dat hier een 5 sterren resort zal gaan verrijzen. Dit zal echter mede door alle bureaucratie nog zeker zo’n 4 jaar in beslag nemen. Het heeft geregend en er worden daarom plastic hoesjes uitgedeeld om de schoenen te beschermen. Al snel vliegt bij mij één van de hoesjes af zodat ik alsnog met een klomp klei aan mijn voeten zit. De wijngaard waar we nu staan is dit jaar voor het eerst machinaal geplukt waarbij de druiven van de trossen worden getrild. Eén van de vele innovaties die hier in de loop der jaren zijn doorgevoerd. Er is geïnvesteerd om, met respect voor traditie, kwaliteitswijnen te kunnen produceren. Ook hebben ze hier de omschakeling naar organische wijnbouw ingezet. Uiteindelijk zullen hier alleen nog maar organische wijnen worden geproduceerd. Van dit stuk wijngaard worden de druiven na de pluk (80% negroamaro en 20% malvasia nero) direct bij elkaar gedaan voor de fermentatie.
Alberello aanplant van wijnstokken
Dan gaan we even verderop naar een speciaal stukje wijngaard waar 60 jaar geleden de druivenstruiken van de negroamaro op de alberello methode (bush vine) zijn aangeplant. We zijn een met de bus een wat glibberig pad ingereden en moeten ook weer terug. Echter de chauffeur glijdt weg met zijn bus en komt vast te staan. Het lukt niet meer om hem op eigen kracht eruit te krijgen. Er zal een tractor aan de pas moeten komen. Er wordt gebeld en al snel wordt er auto’s van de familie Leo geregeld om on naar de Cantina te brengen alwaar een proeverij met lunch staat te wachten.
De lunch met wijnproeverij bij Paolo Leo.
We komen binnen in een sfeervolle winkel. In een ruimte erachter staat een grote tafel gedekt. In de andere ruimtes zien we vele barrique’s, er schijnen er zo’n 500 te zijn waar de wijnen in liggen te rijpen. Zowel Amerikaans als Frans eiken. Als we gaan zitten wordt de tafel voller en voller. Alle lokale gerechten worden in ruime mate opgediend. Als we een tijdje op weg zijn met de lunch, vragen ze of we geen honger hebben. Waarschijnlijk hadden we er nog drie dagen van kunnen eten.
De wijnen
Als we beginnen met het proeven komt Paolo Leo, die ook al twee keer heen en weer is gereden om ons te vervoeren ons nog even apart begroeten. Tijdens de lunch zien we onze bus ook weer verschijnen, dus het is ook gelukt deze met wat zwaarder materieel weer los te krijgen. We beginnen met een DOC Locorotondo (bianco d’Alessano, verdeca), hij heeft een geur van amandelen, best wel wat smaak en blijft hangen; aardige wijn. Dan de rosé van primitivo. Hij heeft een fruitige neus met wat donkere tonen. Fris een fruitig in de smaak. Vervolgens de 2016 Susumaniello met 13% alcohol. Verbouwd op 350 meter boven zeeniveau. Kersen in de neus en de smaak, medium tannine en redelijk wat zuur. Nero di Troja van 8 euro 13,5% alcohol. Meer donker fruit in de neus en in de smaak. Meer tannine, een stevige eetwijn die blijft hangen. Dan de 2013 Dorso Rossa van 30 euro maar liefst en 14% alcohol. In de wijngaard is een boekje gevonden uit 1921 en daar stond in hoe de wijn werd gemaakt. Deze wijn heeft QR-code die meer informatie geeft over deze wijn. Hij heeft 12 maanden kersenhoutrijping gehad. Hij heeft geuren van zwart fruit en in smaak ook zwart fruit en amandel, is zacht, maar heeft toch een goede structuur en een wat zwoele aanzet. Ook heeft hij een goede afdronk. De 2015 Orfeo negroamaro van 12,5 euro, 14,5% alcohol heeft een prijs gewonnen. Deze wijn heeft 12 maanden houtrijping gehad op nieuw Frans eiken. De geur doet wat zwoel en jammig aan. Zo ook de smaak. Een zwoele wijn met veel smaak. Voor mij mag het wel iets droger. Vervolgens de 2010 Salice Salentino riserva selection met de mix van negroamaro en malvasia nera (80/20%) van wijngaarden met de alberello aanplant. 18 maanden houtrijping op zowel Amerikaanse als Franse barrique, 24 maanden rijping op RVS en minimaal 6 maanden op fles voordat hij op de markt komt. Hij is wat gesloten, maar echt een fijne elegante smaak, mooie tannine en erg zacht. En dan wordt het weer tijd om naar ons volgend adres te gaan in Copertino.
Garofano in Masseria Li Monaci
We bevinden ons een paar kilometer van Copertino, nog iets verder ten zuiden ten opzichte van ons vorige adres in provincie Lecce. De Masseria werd in 1995 gekocht door de beroemde oenoloog Severino Garofano en ontleent zijn naam aan de monniken uit het oosten die het land bewerkten. Severino Garofano is nauw verbonden met de wedergeboorte van Salento. Na het overlijden van Severino in 2017 zijn het Stefano en Renata, die hun vaders filosofie voortzetten. Een filosofie die is gebaseerd op een grondige kennis van het terroir en die zich vertaalt in een echte passie voor de negroamaro. Als we aankomen, staat ook hier al de tafel weer gedekt. We krijgen eerst een rondleiding door het bedrijf. Hier zijn de betonnen tanks nog in bedrijf en ook worden de fermentatiekelders nog gebruikt. Ook zijn er barrique’s en RVS fermentatietanks te vinden. Er is 16ha aan wijngaard met vooral negroamaro. Vroeger werd er veel later geoogst zodat er veel suikers in de druiven zaten en daardoor kreeg je niet zo elegante wijnen met ook nog eens laag zuur. Tegenwoordig wordt er veel eerder geoogst en wordt het fermenteringsproces gecontroleerd en daarna in beton gerijpt omdat beton een betere constante temperatuur geeft. De topwijnen zijn erg lang gerijpt; 2011 is bijvoorbeeld pas in 2017 gebotteld. De druiven voor de rosé worden in de eerste helft van september geoogst om nog meer elegantie te krijgen. Polyfenolen worden pas later aangemaakt aan zijn dan ook meer geschikt voor de zwaardere wijnen met meer tannine. De maceratie wordt koel gedaan zonder gist toe te voegen. Zo krijgt eerst de “wilde gist” zijn kans om zijn werk te doen. Schillen gaan drijven en de pitjes gaan naar beneden. Als dat proces is afgerond, en de kleur is goed voor onze stijl, dan laten we de wijn aflopen waarmee het wordt gescheiden van de schillen en zo wordt de rosé gemaakt. Zogezegd wordt het “petje afgedaan”. De rest van de wijn wordt dan geperst en is voor laag segment rode wijn. Anfors is de importeur in Nederland. We gaan eerst een “barrel sample” proeven van de rosé van 2018. Het ruikt erg naar snoepjes, is donker van kleur en is een beetje prikkelig. We proeven dus snoepjesfruit. Overigens houdt de donkere kleur niet tegen dat het wordt geëxporteerd naar onder andere Duitsland, Frankrijk, VS en Canada.
De wijnproeverij bij Garofano
2017 Girofle, Salento IGP negroamaro is de rosé die we gaan proeven, kost 10,90 euro. Totaal anders dan wat we net hebben geproefd. Hij heeft rood fruit in de neus. In de smaak zacht rood fruit met ook nog wat amandeltjes en fris zuur. 2015 Eloquenzia Copertino DOC kost 10 euro en heeft 12,5% alcohol. In de geur donker fruit. In de smaak ook donker fruit, pruimen, amandel en kruiden en is wat aan de zure kant. 2014 Simplotica Salento IGP negroamaro met ook nog 10% montepulciano is een wijn van 17 euro en heeft 15% alcohol. Heeft een zwoele neus met rood fruit. Een volle wijn die wat zoetig aandoet, ook wat amandel en kruiden, redelijke tannine en blijft hangen. Deze wijn is in 8 dagen gefermenteerd, heeft 12 maanden rijping op barrique gehad en een lange flesrijping. Dan de topper 2011 Le Braci Salento IGP negroamaro van 40 euro, 15% alcohol. De wijn heeft 18 maanden hout- en 20 maanden flesrijping gehad. Deze wijn wordt alleen van goede wijnjaren gemaakt. Hij heeft rijpe tonen van koffie chocola en zwoel zwart fruit in de geur. De smaak is vol van zwart fruit, pruimen, amandel, koffie en chocola wat hem ook wat bitters geeft. Wat prikkelend van de alcohol, maar verder een zachte zwoele meditatiewijn met ook nog best goed zuur en een lange afdronk. Na deze wijn gaan we weer richting hotel om vervolgens eerst een stop te maken bij winebar Numero Primo.
Winebar Numero Primo
We lopen naar de winebar aan de haven van Brindisi vanaf het hotel terwijl de regen met bakken uit de lucht komt. Het water gutst door de straten. Eén iemand struikelt zelfs, komt in een plas terecht en moet terug naar het hotel om zich weer om te kleden. Daar aangekomen zitten we in een soort glazen bak. En vandaag lijkt het door de regen een soort omgekeerd aquarium. En weer staan er hapjes klaar en een Sumaré Spumante rosé van susumaniello methode classico die 24 maanden sur latte heeft gelegen. Hij heeft daarom een mooie brioche in de neus en de smaak. Hij is fris, fruitig en heeft levendig zuur. Dan nog een Torre Test rosé ook van de susumaniello druif met 12% alcohol. Hij is licht geurig, fris fruitige smaak met redelijk wat zuur en een licht bittertje. Heerlijk zo samen met de hapjes. Dan worden we al weer opgehaald door een taxi die ons naar het restaurant Vieni A Casa Ca Ti Cucinu gaat brengen.
Vieni A Casa Ca Ti Cucinu: wijnen en gerechten van de streek.
We zijn zo’n 20 minuten onderweg als wij bij dit huiskamerrestaurant aankomen. We worden ontvangen door een kale man met een rossige baard die zich met veel geluid en gebaren uitdrukt. Ik noem het El Capitano omdat hij een overhemd draagt met allerlei dingen op zijn epauletten dat aan een militaire rang doet denken. We worden gefêteerd op allerlei lokale gerechten en op een gegeven moment komt een grote schaal binnen met diverse kazen en wat gedroogde worst. Ook later bij het toetje komt er weer een grote schaal binnen, maar dan met allerlei vruchten. Dan nu de wijnen: We beginnen met de Botrugo Patruno Ro Salento IGT Rosso van de negroamaro druif. Een makkelijke wijn met best nog wat afdronk. Dan de Botrugno Salento IGT Rosso van de ottavianello druif (= cinsault). Een fruitige wijn met wat licht bitter, zacht en snel weg. Botrugno Aurora DOC Brindisi rosé met 80% negroamaro en 20% malvasia nera di Brindisi met 13% alcohol. Een lichte rosé met een beetje vreemde bijsmaak. Botrugno Botrus Salento IGT met 14,5% alcohol. Een aardige zoete wijn, best lekker bij het dessert. Hoewel de wijnen en het eten geen hoogvliegers zijn, maakt de ambiance en theatrale bediening veel goed. Later laat onze Onno nog bij de Karaoke horen dat hij nog prima mee kan als Joe Cocker imitator. En het bleef nog lang onrustig in Vieni A Casa Ca Ti Cucinu.
Ed Carper, registervinoloog en eigenaar van de Wijnschool Carper Vinum te Zaandam.
Meer weten over wijn? Kijk hier op de wijnwinkel van de cursussen en evenementen.
Klik hier voor een overzicht van andere blogs.
Aanmelden voor de wijntips
Klik hier om het gratis e-book "Zin en onzin over wijn in 25 stellingen". te downloaden en je daarmee aan te melden voor voor de wijntips. Zo blijf je op de hoogte van nieuwe blogs en de planning van wijn-cursussen en -proeverijen.